วันพุธที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2551

ปีศาจตัวเลข "แล้วคุณจะรักคณิตศาสตร์มากขึ้น"


“ฉันเกลียดตัวเลข ฉันไม่ชอบคณิตศาสตร์” หลายคนไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่มีความรู้สึกนี้ บางคนอาจรู้สึกสยองขวัญกับตัวเลข 0-1-0-1เหมือนภาษาเครื่องของคอมพิวเตอร์ที่แปะอยู่ในใบแสดงผลการเรียน ช่างดูน่ากลัวกว่าฝันร้ายเสียอีก

ความรู้สึกเดียวกันนี้ก็เกิดขึ้นกับ “โรเบิร์ต” ตัวเอกในนิทาน “ปีศาจตัวเลข” ที่แต่งโดย ฮันส์ มักนุส เอ็นเซ่นส์แบร์เกอร์ (Hans Magnus Enzenberger) นักเขียนชาวเยอรมัน ซึ่งจะทำให้ทุกคนสนุกไปกับฝันร้ายและหลงรักคณิตศาสตร์ในตอนจบ


"โรเบิร์ต" เป็นเด็กนักเรียนที่เกลียดทุกอย่างที่เป็นตัวเลข เขามีครูคณิตศาสตร์ร่างอ้วนที่ชื่อ “ด็อกเตอร์บ็อกเคิล” ซึ่งมักจะแอบหยิบขนมเพรตเซลออกมาเคี้ยวกินระหว่างที่โรเบิร์ตและเพื่อนๆ กำลังมึนกับตัวเลข นอกจากนี้โรเบิร์ตยังชอบท้าทายความฝันของตัวเองและรู้ทันอยู่เสมอ ไม่ว่าจะตกอยู่ในสภาวะคับขัน เช่น ลื่นไถลจากหลังคาที่มีปลาตัวใหญ่อ้าปากรอกลืนร่างของโรเบิร์ตแต่เขาก็บอกตัวเองได้ว่านั่นเป็นแค่ฝัน


จนกระทั่งในฝันคืนหนึ่งโรเบิร์ตได้เจอปีศาจตนใหม่ที่ทำให้ฝันของเขาไม่น่าเบื่ออีกต่อไป อาคันตุกะในฝัน(ร้าย) เป็นปีศาจตัวสีแดงร่างผอมและขี้โมโหที่ชื่อ “ปีศาจตัวเลข” ซึ่งมาพร้อมกับไม้เท้าและโจทย์คณิตศาสตร์ชวนปวดหัว การพบกันครั้งแรกของทั้งสอง


ปีศาจตั้งคำถามกับโรเบิร์ตว่าคน 5 คนจะอบขนมเพรตเซล 88 ชิ้นด้วยเวลาเท่าไหร่ ถ้าคน 2 คนอบเพรตเซล 444 ชิ้นในเวลา 6 ชั่วโมง


ด้วยความไม่ชอบตัวเลขเขาจึงไล่ตะเพิดปีศาจ แต่ปีศาจตัวเลขทราบถึงจุดอ่อนของโรเบิร์ตว่าเขาเบื่อกับฝันร้ายที่ต้องลื่นไถลไปตามทางลาดที่ไม่สิ้นสุดเต้มทน เขาจึงจำนนต่อปีศาจ


โรเบิร์ตถูกปีศาจตัวเลขยียวนด้วยโจทย์เลขยากๆ แต่เขาหนีออกจากฝันของตัวเองไม่ได้และเริ่มซึมซับความน่าอัศจรรย์ของคณิตศาสตร์ที่เขาแสนเกลียด ปีศาจตัวเลขสอนโรเบิร์ตว่าคณิตศาสตร์ไม่ได้มีแค่สูตรคูณ หากยังมีอะไรที่น่าสนใจอีกมาก เขาบอกแกโรเบิร์ตว่าตัวเลขทั้งหลายนั้นเริ่มต้นจาก 1 แม้แต่ 5,723,812 ก็ทำให้ง่ายโดยเริ่มจาก 1+1+1... ไปจนถึงตัวเลขมหาศาลที่ต้องการ


ปีศาจตัวเลขยังบอกโรเบิร์ตอีกว่าเขาสามารถสร้างตัวเลขใหม่ๆ ได้จากการคูณกันของตัวเลข 1 จาก 1 x 1 = 1 แค่เพิ่มเลข 1 ในแต่ละข้างของตัวคูณเป็น 11 x 11 = 121 จะเห็นว่าเราได้เลข 2 เพิ่มขึ้นมา และถ้าเพิ่มเลข 1 เข้าไปที่ตัวคูณแต่ละด้านอีก เราก็จะได้ตัวเลขใหม่ๆ มากขึ้น


เช่น 11111 x 11111 = 123454321 ซึ่งจะเห็นได้ว่านอกจากตัวเลขใหม่ที่เพิ่มขึ้นแล้ว ตัวเลขของคำตอบยังอ่านจากหน้าไปหลังและหลังไปหน้าได้ด้วย โรเบิร์ตอยู่ในฝันร้ายได้ 12 คืน โดยมีปีศาจตัวเลขสอนให้เขารู้จักตั้งแต่การบวก ลบ คูณ หารตัวเลข จำนวนเฉพาะ เรขาคณิต และวันหนึ่งโรเบิร์ตก็สามารถแก้โจทย์ที่น่าปวดหัวของด็อกเตอร์บ็อกเคิลได้


อย่างไรก็ดียังมีบทเรียนสนุกๆ อีกหลายบทเรียนจากปีศาจตัวเลขที่ซ่อนอยู่นิทาน ไปพบความงามของพื้นฐานกันได้ในหนังสือนิทาน “ปีศาจตัวเลข” ของสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์ ซึ่งแปลเป็นภาษาไทยโดย “หัทยา” และมี รศ.ดร.ดวงเดือน อ่อนน่วม เป็นบรรณาธิการ ลองอ่านแล้วคุณอาจจะรักตัวเลขเหมือนโรเบิร์ตและหากอ่านแล้วตอบได้หรือไม่ว่า (2.236067977...) 2 เท่ากับเท่าไหร่??